Το έργο χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος ο μικρός Ματίας, βρισκόμενος αντιμέτωπος με τις παραδοξότητες και τον παραλογισμό του πολέμου, αλλά και με έναν κόσμο δομημένο από τις επιλογές των ενηλίκων, θα λάβει μέρος ο ίδιος του στον πόλεμο ως απλός στρατιώτης βιώνοντας εκ των έσω το παράλογο του πράγματος. Έτσι έχοντας ιδία άποψη πλέον θα περάσει στο δεύτερο μέρος, όπου ανατρέπει τα τεκταινόμενα και παραδίδει την εξουσία στα χέρια των παιδιών. Οι ρόλοι αντιστρέφονται και η νέα εποχή της «Παιδοκρατίας» ξεκινά. «Τα παιδιά στην εξουσία – οι μεγάλοι στα θρανία»: ένας κόσμος φαντασίας, όπου ο πόλεμος παύει, η αδικία εκλείπει και η δημοκρατία ανασχηματίζεται. Κι όμως, παρά τις ευγενείς προθέσεις, η νέα αυτή τάξη πραγμάτων δοκιμάζεται σοβαρά. Πόσο μπορεί να διαρκέσει; Πόσο μπορούν τα παιδιά απλά με την αθωότητά τους να διοικήσουν έναν ολόκληρο πλανήτη; Το συμπέρασμα στο οποίο θα καταλήξει ο Ματίας με τους φίλους του είναι το προφανές. Πρώτα θα πρέπει να περάσουνε από τα μαθητικά θρανία, στη συνέχεια από τα «θρανία της ζωής». Με την αποκομιδή της εμπειρίας, παραδεχόμενοι τα λάθη τους και μαθαίνοντας από αυτά, θα μπορέσουν στη συνέχεια να αναλάβουν την οποιαδήποτε διοίκηση.
Το έργο, βασισμένο στο διαχρονικό μυθιστόρημα του Γιάνους Κόρτσακ και διασκευασμένο για το θέατρο από την Άλκη Ζέη, αποτελεί ένα σπουδαίο αντιπολεμικό αφήγημα με έντονο ανθρωπιστικό και παιδαγωγικό χαρακτήρα. Το έργο του Κόρτσακ, μεταφρασμένο σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες, αποτελεί ύμνο στη φιλία, την ελπίδα, την αισιοδοξία. Πυρήνας της θεατρικής αυτής πρότασης είναι ο σεβασμός στα δικαιώματα και τις ευθύνες του ανθρώπου, ενώ το κοινό καλείται να σκεφτεί, να δράσει και να εμπιστευτεί τη φωνή του αλλά και την λογική του.
Ο Γιάνους Κόρτσακ, συγγραφέας του πρωτότυπου έργου, υπήρξε παιδαγωγός, γιατρός και δημοσιογράφος, θεωρείται από τους πρωτεργάτες της θεμελίωσης των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αποτυπώθηκαν αργότερα στη Διεθνή Σύμβαση. Αφιέρωσε τη ζωή του στην προστασία και την υπεύθυνη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Στο αποκορύφωμα της ηθικής του στάσης, αρνήθηκε να εγκαταλείψει τους μικρούς τροφίμους του στο γκέτο της Βαρσοβίας, συνοδεύοντάς τους στα ναζιστικά στρατόπεδα το 1942 και πεθαίνοντας μαζί τους.
Η θεατρική διασκευή της Άλκης Ζέη, βαθιά εναρμονισμένη με την ουσία του αρχικού έργου, έχει πλέον καθιερωθεί ως ένα δημιουργικό έργο με τη δική της ξεχωριστή υπογραφή. Η σπουδαία συγγραφέας και αγωνίστρια για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου, μίλησε με συνέπεια και αγάπη τη γλώσσα των παιδιών, τόσο στη ζωή όσο και στο συγγραφικό της έργο, το οποίο παραμένει ζωντανό και επίκαιρο.
Η θεατρική διασκευή της Άλκης Ζέη, βαθιά εναρμονισμένη με την ουσία του αρχικού έργου, έχει πλέον καθιερωθεί ως ένα δημιουργικό έργο με τη δική της ξεχωριστή υπογραφή. Η σπουδαία συγγραφέας και αγωνίστρια για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου, μίλησε με συνέπεια και αγάπη τη γλώσσα των παιδιών, τόσο στη ζωή όσο και στο συγγραφικό της έργο, το οποίο παραμένει ζωντανό και επίκαιρο.
Οι μαθητές/-τριες του σχολείου που παρακολούθησαν την παράσταση (28/11/2025) περιέγραψαν τις θετικές εντυπώσεις τους και συζήτησαν τι τελικά μπορούν να επιτύχουν τα παιδιά για να γίνει ο κόσμος καλύτερος.
